การลดน้ำหนักแบบคีโตเจนิค หรือ Ketogenic Diet มีหลักการการง่าย ๆ คือการเลือกรับประทานอาหารโดยเน้นไขมันเป็นหลักและงดการรับประทานน้ำตาลหรือคาร์โบไฮเดรต อาทิข้าว แป้ง น้ำตาล เพื่อให้ร่างกายเข้าใจว่าเราไม่มีน้ำตาลเข้าไปในระบบ ณ ตอนนั้นร่างกายเราจะรู้สึกว่าอดอาหารก็จะไปสลายไขมันที่สะสมในร่างกายมาใช้เป็นพลังงาน พร้อม ๆ กับการที่ตับสร้างสารตัวหนึ่งที่เรียกว่าคีโตน (Ketone) ขึ้นระหว่างกระบวนการสลายไขมัน โดยปกติมักจะรับประทานไขมันมากกว่า 70% ของพลังงานที่ต้องการทั้งหมดต่อวัน และรับประทานโปรตีนประมาณ 20-25% โดยอิงจากน้ำหนักตัวและรับประทานคาร์โบไฮเดรตบ้าง หรือ อาจไม่ทานเลย
ในขณะที่การรับประทานแบบคาร์โบไฮเดรตต่ำ หรือ Low Carb นั้นก็เป็นวิธีการลดน้ำหนักอีกแบบหนึ่งโดยเน้นการรับประทานคาร์โบไฮเดรตให้ต่ำเพียงอย่างเดียวโดยไม่ได้ดูว่าต้องรับประทานไขมันเท่าไหร่ ซึ่งการรับประทาน Low Carb สามารถรับประทานน้ำตาลที่มีอยู่ตามธรรมชาติได้และหลีกเหลี่ยงการเติมน้ำตาลเพิ่มเติม การทานแบบ Low Carb จึงยังมีความยืดหยุ่นสูงกว่า
ควรเลือกรับประทานอาหารแบบไหน
การเลือกรับประทานอาหารคีโตหรือโลว์คาร์บตามที่ได้กล่าวข้างต้นจะเห็นว่าการรับประทานแบบคีโตคือการเน้นให้ร่างกายใช้พลังงานที่สะสมในตัวออกมาใช้ก่อนเป็นหลัก ซึ่งนั่นหมายความว่าหากน้ำหนักเราอยู่ในเกณฑ์เกินมาตรฐานการเลือกทานแบบคีโตอาจทำให้เราสามารถลดสัดส่วนได้ดีกว่าและได้ผลตามความต้องการรวดเร็วกว่าอื่น ๆ แต่อย่างไรก็ดีผลลัพธ์ที่ได้ขึ้นอยู่กับสภาพร่างกายและเงื่อนไขของแต่ละบุคคล
แต่โดยส่วนมากแล้วนั้นหากน้ำหนักตัวเราค่อนข้างสูงอาจเลือกวางการรับประทานอาหารแบบคีโตในช่วง 2-3 เดือนแรกและสลับกับการทานอาหารแบบ Low-carb หรือคาร์โบไฮเดรตต่ำในช่วง 2-3 เดือนถัดมาจนถึงเป้าหมายที่วางไว้
การลดน้ำหนักในระยะยาวจะยังลดไหม
มีงานวิจัยที่ชี้แจงว่าการลดน้ำหนักแบบคีโตได้ผลดีในระยะสั้นช่วง 6 เดือนแรกและในระยะยาวไม่มีผลที่แตกต่างกับการลดน้ำหนักแบบอื่น ๆ ซึ่งแน่นอนว่าการลดน้ำหนักแบบไหนก็ดีสิ่งแรกที่ต้องฝึกคือวินัยของเราเองทั้งสิ้น หากเรายังสามารถควบคุมตัวเองและสามารถเลือกกินได้ตลอดเวลาไม่ว่าจะระยะยาวหรือระยะสั้นเราก็จะเป็นผู้กำหนดเอง
มีผลเสียอะไรไหม
แน่นอนว่าอย่างที่ได้กล่าวไปข้างต้นการเลือกทานแบบโลว์คาร์บหรือคีโตก็ดีเป็นการจำกัดปริมาณสารอาหารที่เราได้รับในแต่ละวัน หมายความว่าในระยะยาวย่อมเกิดการขาดสารอาหารขึ้น แต่ก็ไม่ใช่ว่าเราจะหมดหนทางไปเสียหมด โดยปกติการทานคีโตจะขาดวิตามินซี วิตามินบีและโพแทสเซียม ซึ่งเราสามารถทานวิตามินอัดเม็ดเพื่อชดเชยกลุ่มที่เราขาดไปได้
สิ่งที่ต้องระวังในการกินคีโตหรือโลว์คาร์บคืออะไร
อย่างแรกก็คือระวังใจตัวเองและความอยากของเรา หลาย ๆ คนเข้าใจว่างดข้าว และงดแป้ง ก็พอแต่ยังไปกินน้ำหวาน กินไอติมกินผลไม้ แบบนี้ก็ไม่ได้แน่ ๆ ต้องเข้าใจก่อนว่าน้ำตาลแฝงอยู่ในหลาย ๆ อย่าง ไม่ใช่กินไมได้ แต่ต้องรู้ลิมิตด้วยกินเท่าไหร่ ไม่เกินเท่าไหร่ ถึงจะเหมาะ ถึงจะพอกับเรา และไม่ใช่ว่าพอบอกว่ากินไขมันได้แล้วจะกินได้ทุกไขมัน จำไว้เลยว่ากินได้แต่ไขมันดีเท่านั้น
และนี่คือการทำความเข้าใจโลว์คาร์บ (Low-carb) และคีโตคร่าว ๆ
ขอให้มีความสุขกับการเลือกกินค่ะ
